Wypowiedzenie umowy o pracę jest istotnym elementem relacji pracodawca-pracownik, którego skuteczne przygotowanie wymaga znajomości przepisów prawa pracy oraz zasad obowiązujących w danej firmie. Zarówno pracodawca, jak i pracownik muszą przestrzegać określonych procedur, aby wypowiedzenie było zgodne z przepisami i skuteczne.
Jak sporządzić wypowiedzenie umowy o pracę?
Sporządzenie wypowiedzenia umowy o pracę, niezależnie od tego, czy jesteśmy pracodawcą, czy pracownikiem, wymaga zachowania określonych zasad formalnych. Podstawowym wymogiem jest forma pisemna dokumentu, która stanowi dowód w przypadku ewentualnych sporów. Wypowiedzenie powinno zawierać kilka kluczowych elementów, które zapewniają jego skuteczność i zgodność z przepisami prawa.
Podstawowe elementy wypowiedzenia
Każde wypowiedzenie umowy o pracę powinno zawierać następujące elementy:
- Miejscowość i datę sporządzenia dokumentu.
- Dane osobowe pracownika oraz dane pracodawcy.
- Oświadczenie woli o wypowiedzeniu umowy.
- Informację o okresie wypowiedzenia (jeśli dotyczy).
- Podpis strony, która składa wypowiedzenie.
- (Opcjonalnie) Potwierdzenie przyjęcia przez drugą stronę.
W przypadku pracodawcy, który wypowiada umowę na czas nieokreślony, konieczne jest również podanie uzasadnionej i rzeczywistej przyczyny rozwiązania stosunku pracy, zgodnie z wymogami Kodeksu pracy.
Kiedy można rozwiązać umowę bez zachowania okresu wypowiedzenia?
Rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia, znane również jako tryb natychmiastowy, jest możliwe tylko w ściśle określonych sytuacjach. Z punktu widzenia pracownika, prawo to przysługuje w sytuacjach, gdy:
- Zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ pracy na zdrowie pracownika.
- Pracodawca dopuści się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika.
Ciężkie naruszenie obowiązków przez pracodawcę
Ciężkie naruszenie obowiązków przez pracodawcę może przybierać różne formy, takie jak:
- Nieprzestrzeganie terminów wypłaty wynagrodzeń.
- Naruszenie zasad BHP.
- Dyskryminacja pracownika.
- Uporczywe poniżanie bądź ośmieszanie pracownika.
Pracownik, który decyduje się na rozwiązanie umowy w trybie natychmiastowym, musi przedstawić pisemne oświadczenie, w którym wskaże przyczynę rozwiązania umowy.
Jakie są okresy wypowiedzenia umowy o pracę?
Okres wypowiedzenia umowy o pracę zależy od rodzaju umowy oraz długości stażu pracy u danego pracodawcy. Przepisy prawa pracy określają te okresy w sposób szczegółowy, aby zapewnić pracownikowi oraz pracodawcy odpowiedni czas na przygotowanie się do zakończenia współpracy.
Okresy wypowiedzenia dla różnych typów umów
Obowiązujące okresy wypowiedzenia są następujące:
- Umowa na czas nieokreślony i określony:
- Mniej niż 6 miesięcy stażu – 2 tygodnie.
- Przynajmniej 6 miesięcy stażu – 1 miesiąc.
- Minimum 3 lata stażu – 3 miesiące.
- Umowa na okres próbny:
- Do 2 tygodni – 3 dni.
- Powyżej 2 tygodni – 1 tydzień.
- 3 miesiące – 2 tygodnie.
Warto pamiętać, że pracodawca może skrócić okres wypowiedzenia, ale tylko za zgodą pracownika i w przypadku umów z trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia.
Jak napisać wypowiedzenie umowy o pracę krok po kroku?
Składanie wypowiedzenia wymaga przestrzegania kilku kroków, które zapewnią jego poprawność i skuteczność. Pierwszym krokiem jest przygotowanie dokumentu w formie pisemnej, który zawiera wszystkie niezbędne elementy wymienione wcześniej. Następnie należy złożyć je bezpośrednio pracodawcy lub wysłać pocztą za potwierdzeniem odbioru.
Przykładowy wzór wypowiedzenia
Dla tych, którzy chcą samodzielnie napisać wypowiedzenie, poniżej zamieszczamy przykładowy wzór dokumentu:
Warszawa, 1 stycznia 2025
Jan Kowalski
ul. Przykładowa 1
00-001 Warszawa
Marta Nowak
Firma XYZ
ul. Przykładowa 2
00-002 Warszawa
Wypowiedzenie umowy o pracę
Wypowiadam umowę o pracę zawartą dnia 01.01.2022 r. w Warszawie pomiędzy mną a firmą XYZ z zachowaniem okresu wypowiedzenia wynoszącego 1 miesiąc.
Z poważaniem,
Jan Kowalski
Podpisany dokument należy przedłożyć pracodawcy, który powinien potwierdzić jego otrzymanie.
Co się dzieje po złożeniu wypowiedzenia?
Po złożeniu wypowiedzenia przez pracownika, okres wypowiedzenia rozpoczyna się w dniu jego otrzymania przez pracodawcę. W tym czasie pracownik powinien nadal wypełniać swoje obowiązki zawodowe. Pracodawca ma obowiązek wydać pracownikowi świadectwo pracy w dniu zakończenia umowy oraz wyrejestrować go z ubezpieczeń społecznych w ciągu 7 dni.
Dni wolne na poszukiwanie pracy
Jeśli pracownikowi przysługuje co najmniej dwutygodniowy okres wypowiedzenia, ma on prawo do dni wolnych na poszukiwanie pracy:
- 2 dni robocze przy dwutygodniowym lub miesięcznym okresie wypowiedzenia.
- 3 dni robocze przy trzymiesięcznym okresie wypowiedzenia.
Dni te powinny zostać uzgodnione z pracodawcą, a wynagrodzenie za nie oblicza się na zasadach analogicznych do urlopu.
Co warto zapamietać?:
- Wypowiedzenie umowy o pracę musi być sporządzone w formie pisemnej i zawierać m.in. dane osobowe, oświadczenie woli oraz podpis.
- Okres wypowiedzenia zależy od rodzaju umowy oraz stażu pracy: 2 tygodnie (mniej niż 6 miesięcy), 1 miesiąc (6 miesięcy), 3 miesiące (minimum 3 lata).
- Rozwiązanie umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia możliwe w przypadku orzeczenia lekarskiego lub ciężkiego naruszenia obowiązków przez pracodawcę.
- Pracownik ma prawo do dni wolnych na poszukiwanie pracy: 2 dni przy 2-tygodniowym/miesięcznym wypowiedzeniu, 3 dni przy 3-miesięcznym.
- Po złożeniu wypowiedzenia, pracodawca ma 7 dni na wyrejestrowanie pracownika z ubezpieczeń społecznych oraz wydanie świadectwa pracy.
