Okres wypowiedzenia umowy o pracę to istotny element każdej umowy, który reguluje Kodeks pracy. Zależny jest od wielu czynników, takich jak rodzaj umowy i staż pracy u danego pracodawcy. Warto zrozumieć, jak funkcjonuje ten mechanizm w 2025 roku, jakie są możliwości jego skrócenia lub wydłużenia oraz jakie prawa i obowiązki mają obie strony w okresie wypowiedzenia.
Jak długo trwa okres wypowiedzenia?
Okres wypowiedzenia umowy o pracę jest uzależniony od rodzaju umowy oraz długości stażu pracy u danego pracodawcy. W przypadku umów na czas określony i nieokreślony obowiązują te same zasady. Długość okresu wypowiedzenia wygląda następująco:
- 2 tygodnie – jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc – jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące – jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
W przypadku umowy na okres próbny okres wypowiedzenia jest krótszy i uzależniony od jej długości. Wynosi:
- 3 dni robocze – jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
- 1 tydzień – jeżeli okres próbny trwa dłużej niż 2 tygodnie,
- 2 tygodnie – jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Jak liczyć okres wypowiedzenia?
Liczenie okresu wypowiedzenia zależy od tego, jak długo trwa dany okres. Wypowiedzenie liczone w miesiącach rozpoczyna się pierwszego dnia miesiąca następującego po złożeniu wypowiedzenia i trwa cały miesiąc kalendarzowy. Natomiast okresy wypowiedzenia liczone w tygodniach zaczynają się w pierwszą niedzielę po złożeniu wypowiedzenia i kończą się po upływie pełnych tygodni kalendarzowych.
Pierwszy dzień roboczy po złożeniu wypowiedzenia rozpoczyna okres wypowiedzenia liczonego w dniach roboczych.
Jakie są możliwości skrócenia okresu wypowiedzenia?
Skrócenie okresu wypowiedzenia może nastąpić na kilka sposobów. Najprostszym rozwiązaniem jest porozumienie stron, które pozwala na ustalenie dowolnej daty zakończenia umowy. Pracodawca ma również prawo jednostronnie skrócić trzymiesięczny okres wypowiedzenia do jednego miesiąca w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji firmy, bądź z innych przyczyn niezależnych od pracownika. W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie za pozostałą część okresu wypowiedzenia.
Skrócenie przez porozumienie stron
Porozumienie stron to najczęściej wykorzystywana metoda, gdy obie strony zgadzają się na wcześniejsze zakończenie stosunku pracy. Nie zmienia ono trybu rozwiązania umowy, a pracownik nie ma prawa do odszkodowania, ponieważ dobrowolnie zgodził się na skrócenie okresu wypowiedzenia.
Skrócenie jednostronne przez pracodawcę
W wyniku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawca może skrócić okres wypowiedzenia. Jest to jednak możliwe tylko dla trzymiesięcznego okresu, który można skrócić do jednego miesiąca. Pracownikowi przysługuje odszkodowanie za pozostały czas.
Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia
Istnieją sytuacje, w których umowa o pracę może zostać rozwiązana bez zachowania okresu wypowiedzenia. Jest to możliwe zarówno dla pracodawcy, jak i pracownika, ale tylko pod pewnymi warunkami. Pracodawca może rozwiązać umowę w trybie dyscyplinarnym, jeśli pracownik dopuścił się ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych lub popełnił przestępstwo uniemożliwiające dalsze zatrudnienie.
Pracownik bez wypowiedzenia
Pracownik może rozwiązać umowę bez wypowiedzenia, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków lub gdy lekarz orzekł szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniósł go do innej pracy zgodnej z kwalifikacjami.
Prawa i obowiązki pracownika w okresie wypowiedzenia
W okresie wypowiedzenia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia i ma obowiązek świadczenia pracy, chyba że zostanie z tego obowiązku zwolniony przez pracodawcę. Pracownikowi przysługują także dni wolne na poszukiwanie pracy: 2 dni robocze przy wypowiedzeniu 2-tygodniowym lub miesięcznym oraz 3 dni przy wypowiedzeniu 3-miesięcznym.
Warto również pamiętać, że w przypadku wypowiedzenia przez pracodawcę na pracowniku ciąży obowiązek zwrotu przedmiotów należących do pracodawcy, takich jak sprzęt służbowy, a w okresie wypowiedzenia pracodawca może wymagać realizacji innych obowiązków niż dotychczasowe.
Co warto zapamietać?:
- Okres wypowiedzenia umowy o pracę wynosi: 2 tygodnie (przy zatrudnieniu < 6 miesięcy), 1 miesiąc (przy zatrudnieniu ≥ 6 miesięcy), 3 miesiące (przy zatrudnieniu ≥ 3 lata).
- W przypadku umowy na okres próbny: 3 dni (do 2 tygodni), 1 tydzień (powyżej 2 tygodni), 2 tygodnie (3 miesiące).
- Okres wypowiedzenia liczony w miesiącach zaczyna się od pierwszego dnia miesiąca po złożeniu wypowiedzenia, a w tygodniach od pierwszej niedzieli po złożeniu wypowiedzenia.
- Skrócenie okresu wypowiedzenia możliwe jest przez porozumienie stron lub jednostronnie przez pracodawcę w przypadku upadłości, z odszkodowaniem dla pracownika za pozostały czas.
- W okresie wypowiedzenia pracownik ma prawo do wynagrodzenia, obowiązek świadczenia pracy oraz dni wolnych na poszukiwanie pracy (2 dni przy wypowiedzeniu 2-tygodniowym/miesięcznym, 3 dni przy 3-miesięcznym).
